miércoles, 2 de mayo de 2012

O estilo de Vivès como debuxante e a tableta gráfica

"The West is the best..."

Ups! Sentímolo, pero quedou no peto algo na entrada anterior e necesitamos seguir dando a matraca. ¿Con que? Coa relación entre o debuxante (de cómics) e o instrumento de traballo que soe utilizar. Pensamos que o estilo non é só nin fundamentalmente por iso, pero que algo inflúe (ver a etimoloxía da palabra "estilo" axuda a entender qué pretendemos dicir aquí: pinchemos, pois).
   Consideramos, p. ex., que o estilo do debuxante Robert Crumb ten moito que ver coa plumilla que ten costume de utilizar (as plumillas, en realidade). Certo que nos comezos usaba o rapidógrafo, e que nun momento determinado probou co pincel, pero o seu é a plumilla. Non só porque toma como modelo os vellos cómics de DeBeck, Segar (o de Popeye nos bos tempos), Barks (do melloriño da factoría Disney, pouco coñecido e recoñecido aínda en España, pero chamado polo neno Robert Crumb e o seu irmán "o artista") ou o máis recente Basil Wolverton. Ben, todos  eles da época na que a plumilla mandaba, evidentemente (coa única competencia do pincel, máis difícil de gobernar, pero con grandes mestres por entonces como Caniff ou Eisner). Dito todo isto, consideramos que Crumb ten un estilo que tende ao tradicional: na vestimenta, na decoración e mobles da súa  casa, na música que escoita e toca, e tamén na súa maneira de debuxar (pese ás historias que inventa). Ese grosor do trazo, ese ir de trazo máis ben fino a outro de maior masa, é propio da pluumilla e non do rapidógrafo que parecía utilizar nos comezos, de liña igual e limpa en exceso para a expresión que pretendía. Os tramados tan seus tamén están vencellados a este instrumento que el ama. Aínda agora segue a "debuxar" (rotular) as letras das palabras dos seus cómics e ilustracións, e ás veces dos seus escritos ou prólogos. Eses trazos posúen a sús personalidade, e letra e debuxo quedan así xuntos e indiferenciables. Como nos vellos tempos dos banjos, os sombreiros de palla e ala plana, os discos de pizarra e os antiguos cómics. Crumb é un tradicional e un conservador  (segundo para qué , por suposto). Crumb é  as súas plumillas. O seu estilo está personificado nelas e na tinta china.
   ¿Que dicir agora do Hugo Pratt do final, dos últimos anos? Pois que ten un estilo moi propio indiferenciable non xa do pincel (que só utiliza para sombrear aquí ou alá, e non como nos comezos) nin da plumilla, que tamén abandoa, senón do rapidógrafo. Pratt nos últimos tempos traballaba moi deprisa (máis aínda que antes), e sobre cartulinas ou papeis rectangulares relativamente pequenos deseñados para el, e o rapidógrafo (un par deles de diferente grosor). Iso engade esa impresión de fluidez, elegancia, sutileza, rúbrica (sic), espontaneidade, etc. O que dicía Manara do seu estilo como debuxante nunha entrada pasada ten que ver con isto. Vexamos agora o estilo de Pratt dos comezos aquí, e agora o que chega despois, e finalmenter éste do que estamos a falar aquí, o do final: aquí. O seu estilo é o seu estilo (repetimos unha vez máis: non valorable desde a perspectiva do debuxo académico, "artístico", porque el non é un debuxante artístico, senón un grande debuxante "de cómics", de viñetas, de páxinas, de historias debuxadas), pero o rapidógrafo é xa indisociable dese estilo que chega ao seu zenit ao final, despois de moitos anos. Esa simplicidade non foi gañada nunha tómbola: débese a moitos anos arañando no papel. Pensamos que recurrir á rapidez e fluidez do rapidógrafo foi para el á vez unha liberación (comodidade, limpeza, trazo fino) e un descubrimento (atopou o seu instrumento). Outra cousa é que poidamos dicir o mesmo de tantos outros debuxantes de cómics que máis que usar o rapidógrafo abusan del, posiblemnte para ocultar certas deficiencias ou limitacións. En Pratt non hai tal: non pretende ocultar nada, senón "exhibir".
   E agora o noso protagonista: Cremos que Vivès mostra igualmente un certo estilo no seu medio, que é a tableta gráfica, o ordenador, Photoshop. Pode facer cousas en papel, certo, pero do mesmo xeito que Crumb vese a si mesmo na plumilla e a tinta china e o papel, e Pratt no rapidógrafo de trazo leve e sutil, Vivès vese na tableta, e aínda a coloración en tableta/ordenador parece ter máis consistencia que cando colorea en papel con ceras ou lápis de cor. Pode que o ordenador oculte ou faga desaparecer certas limitacións ou problemas que ten como coloreador, ou pode que el sinta intuitivamente que o ordenador é o instrumento que lle permite estar cómodo e natural cando debuxa, colorea ou rotula as letras dos diálogos dos seus cómics. Sexa como sexa, ese virtuosismo como debuxante, e esa tendencia sinalada na entrada anterior a non rematar de todo os debuxios, talvez por prisas (¿abúrrese acabando demasiado os debuxos, ou ten demasiadas ganas de "contar" e por iso non aguanta demasiado nunha viñeta?), talvez por evitar o debuxo relamido e kitch, casa ben con este instrumento que se extende entre debuxantes e pintores, ou o que antes dábase en chamar pintores, xa non sabe un...
   Por certo, os tres, Pratt, Crumb e Vivès, coinciden nalgo máis: os tres evitan os debuxos excesivamente acabados e "artísticos" cando debuxan cómics (outra cousa é cando están debuxando doutro modo, que poden). Crumb e Vivès coindicen ademais en debuxar a man os recadros das viñetas e rotular eles mesmos a man as letras dos diálogos. Pratt e Vivès coindicen na fluidez e espontaneidade do trazo, e na elegancia do mesmo (probablemnte Pratt acabaría tamén traballando co iPad por comodidade,se non estivera xa morto, para a nosa desgracia, claro).
   Acabamos: Vivés ten o seu propio blog, e cremos que con posibilidade de comunicarse con el por escrito (en francés, supoñemos, ou no idioma do Imperio). Aquí tedes o enlace, por se apetece: mete moitos debuxos e incluso cómics: pinchemo aquí.

1 comentario:

  1. Debuxar... Dibujar. Ya lo decian en Harry Potter... No es el mago quien escoje la varita, sino la varita la que escoje al mago. Si me despierto por la mañana y me propongo dibujar, no trazare ni una sola linea que me guste hasta dentro de una semana... Quizas sea solo cosa mia, porque no soy dibujante. Pero al igual que el dibujo mismo, me ocurre con el instrumento que empleo. No puedo levantar mi mano, cojer un plumin y practicar hasta controlarlo con maestria y dedicarme a el por siempre jamas. Es el plumin el que un dia cae en mi mano, e independientemente de como sea el resultado de su uso, seguire utilizandolo. 
    Cada traza es historia.  Esto es una opinion muy subjetiva, lo siento (sin sentirlo). En una ocasion me quede mirando un dibujo de una manzana roja sobre una mesa de madera de ebano ( si, yo quiero ver ebano ). Ser de ser, era una manzana. Era a mi parecer tanta la insistencia en las trazas que hacian de frontera entre manzana y fondo de madera que acabe por ver agujas que despedazaban en espiral el cuerpo de un tetrapodo. Mejor que ver la tele (no muy dificil). (...) (...!!!). Mejor que el azucar. Pura endorfina. He perdido el hilo en "debuxar..."

    ResponderEliminar