sábado, 10 de diciembre de 2011

Adrian Tomine e o "flash-back"


Hai autores que recorren frecuentemente aos “flash-backs” (en literatura, cine, cómic) e outros que non. Hai quen sabe facelo e quen non, e ás veces incluso un maduro Taniguchi que os resolve moi ben en “Barrio lejano”, mete clamorosamente a pata en “Un zoo en invierno” (e de que espantosa forma), porque as máis das veces é un mal recurso de mal narrador que ten un problema de encaixe que non sabe resolver senón cun “flash” metido con calzador. Tomine é amigo de utilizalos, e polo regular moi ben. ¿Por que recorre a eles?
¿E por que non, se todos o facemos continuamente e el fala diso? Estamos almorzando e esquecemos a tostada para pensar no soño da noite, e logo saímos a rúa e o coche aparcado recórdanos o do noso avó e pensamos nos paseos con el, e despois no bus a chica sentada lévanos á cara da nosa primeira noiva, e así. Todos os santos días: unha mestura de presente e pasados que son... o noso presente. Somos tempo, e o tempo non é lineal, nin o reloxo, nin o tempo das clases de física matemática.
No relato “Dylan & Donovan” hai tres “flashbacks”: 1) o primeiro lévanos da ventanilla do coche ao instituto (entre ambas viñetas parece haber certo parecido: nubes , horizontalidade) e paséanos pola soedade e incomunicación da en principio obxecto de protección pola narradora; 2) o segundo faise a través do relato do diario de Donovan, e o punto de vista cambia co texto, pois Dylan aparece na cama e narra Donovan (cando remata chora Dylan, a pretendida protectora...); 3) o derradeiro é só dunha viñeta na que Dylan, que retoma a narración, lembra a frustrada relación cun rapaz do instituto (¿Dylan a protectora...?). Nos dous últimos polo tanto parece que a paisaxe varía e non sabemos se Piglia comeza a facer das súas... En calquera caso, o fío entre “o presente” e eses fogonazos do pasado conséguese gracias ás palabras do texto de apoio (Dylan narra ou o diario, e así o “flash” queda encaixado).
No relato “Constipado de seis días” están mellor resoltos. Ao carecer de textos de apoio Tomine baséaos só na imaxe e diálogos cunha sutileza infrecuente nun autor tan novo como era. Hai dous: 1) na páx. 3 “saltamos” desde a cama do enfermo á mesma cama... en verán: sabémolo polo ventilador e a camiseta corta dela. Entre a mirada do enfermo na p. 2 e a viñeta I da 3 simúlase un plano/contraplano que só é na memoria del. Na p. 4 córtase violentamente co ruído do cepillo de dentes botado por ela na papeleira do baño, e queda así vencellado aos golpes dela "agora" para entrar en casa (cousa á parte é se esta viñeta da papelleira debería estar na páxina anterior, pero as páxinas de nove viñetas todas iguais estilo "cómic book" ten os seus inconvenientes, e non só neste caso nesta historia, como diremos ao final desta entrada); 2) o outro nace na p.8, da cara dela durmindo á cara dela na cama con el, antes do “flash” do ventilador, cousa que sabemos polo diálogo no que se fala de compralo. Este flash é do comezo, feliz e non conflitivo como o anterior. Queda ademais encadrado “dentro” do vaso de auga na man del e, non o deixemos pasar, pola aparición dese simbólico amanecer... Engadimos agora o soño, que non é flash-back, desde logo, pero xoga o seu papel na complexización de niveis narrativos: media entre a despedida nocturna deles para durmir en sitios distintos, e o despertar del ao amanecer xa recuperado “e sen gañas xa de morrer”. O significado do soño deixámolo aquí no aire, se é que o ten... (E de modo similar deixamos agora a pertinencia ou non da última viñeta da p.6, ou a derradeira do relato).
¿Opinións...?

No hay comentarios:

Publicar un comentario