Teremos pois a reunión segunda o próximo luns, día 23 de xaneiro, ás 11:00 (recreo) no lugar da outra vez.
Falaremos dos contos escollidos ("El hombre que ríe", "Dos chicos y una chica", ou ben "Tres rosas amarillas" e "Intrépidos pilotos" para certas persoas que xa leran os outros anos atrás), en relación cos relatos de Tomine, lembra. Se podemos botar man das tese de Piglia, sería bo para todos , penso.
Recordo a todos a conveniencia de ler as entradas e sobre todo os comentarios dos membros deste club, para mellor entrar nos contos, e a necesidade de que todos deixemos algo por escrito neste blog, porque formamos algo así como un colectivo de algo, ¿non?
Teño a intención (oh, si) de contestar a todos os comentarios que de momento están sen contestación antes do luns. A ver se hai alguén por aquí...
Sen máis polo de agora. Un saúdo.
Sobre “Intrépidos pilotos” (para J., e talvez L. ou K.):
ResponderEliminarRevisado este relato, xa non penso como fai pouco noutro comentario neste blog. Considero que hai dúas imaxes -entre outras- que están contrapostas iluminando o conto: a fantasía de voar en avión (parte I do conto: ten catro), proxecto que ten con Clarck, e a camioneta metida no barro; elevación ou hundimento. Algo así. Ademais xa nas primeiras páxs. come na casa de C. e mira as fotos dunha familia na que todo parece ir ben; na casa de F. prefire non comer por noxo, e todo parece ir mal e estar cheo de tristura, coas mortes do pai e Tanker, e a falta de toda gracia ou sorte da nai e o padrastro. Agora ben, creo (?) que a historia que se intenta manifestar solapadamente (H2), con sutileza e sen levantar a voz, é o medo que o protagonista ten... á fractura da súa propia familia, da chegada da desgracia á súa propia casa, e talvez por iso escapa de F. e o seu escuro e desgraciado fogar e busca o afortunado de C. Hai fragmentos que parecen levar a esa “historia II”, se falamos coma Piglia. E para min ésa é precisamentec a debilidade do conto se o comparamos coa sutileza e grandeza de “El hombre...” ou “Tres rosas...” Esa sutileza e ambigüidade calculada de Salinger ou Carver non a vexo neste conto de Wolff: nas páxs. 99-101 a imaxe do ruído da pelota de baloncesto é outra moi boa, con ese son e a ameaza de baleiro, pero a finura que atopo en Salinger ou Carver non a vexo porque, é unha opiníón, xa digo, Wolff comete a torpeza de explicar demasiado esa historia II: “¿A qué se debía semejante pánico? No podía ser sólo...”, etc. (p. 100). Demasiado explícito. E antes na 99: “y al fracasar abrían una ventana a un mundo cuya existencia yo sólo había empezado a sospechar, un mundo en el cual las heridas no se cerraban y las cosas no siempre salían bien.”
Creo pois que é un bo conto pero que non acada o nivel dos de Salinger e Carver por un exceso de explicacións de cara ao lector. Eso é sen embargo parte do atractivo deses dous contos tan redondos, tan ambiguos no mellor sentido, tan enigmáticos: alí non se daban eses excesos nos que cae Wolff aquí. Polo demais eu atreveríame a dicir que a H2 é a do medo á separación dos pais e o baleiro e falta de solo baixo os pés que teme o protagonista se producirá, e así se entende ou sinte mellor a súa separación de F., mentres a H1 máis visible sería o proxecto do avión con C., a camioneta, as galletas Oreo e a descripción das dúas casas, de C. e F. O relato conclúe como comeza: na casa de C., onde parece buscar o “amuleto” protector. ¿Deberíamos lembrar que Wolff vivíu a separación dos seus pais como conta na súa obra “Vida de este chico”? Talvez non é necesario...
Non sei. Así o vexo agora. ¿Que opinades? ¿Desbarro demasiado...?
Sobre “El hombre que ríe” (para Kar e o resto):
ResponderEliminarRelido o conto sigo sen ver aborto ou intento de tal, Kar, pero tampouco podo negar unha posible ameaza de aborto por parte dela ou presión para facelo por parte del, mais tendo a ver o conto por outro lado:
1) Si, os cocheciños de neno aparecen moito: xa no parágrafo II, ao comezo. E ao final cando discuten, ela está sentada “hecha un sándwich entre dos niñeras con cochecitos de niño”, fumando (e iso non parece propio de quen acaba de abortar), e logo cando o relator vai camiñando cara atrás mirando para ela, di “y de pronto choqué con un cochecito de niño”: demasiados cocheciños para ser casualidade. Mais non necesariamente sinala un aborto (se ben non é descartable tal nun futuro próximo, razón talvez da ruptura da parella, ou unha delas).
2) Mais hai outros detalles: xusto antes el recibe un plantón dela, e el está no bus non vestido coma sempre senón con abrigo e ben peinado (parte III, parágrafo I). Despois arrancan e logo aparece ela entre niñeiras. Ese estar ben vestido non parece tampouco relacionado cun aborto, senón cunha cita especial. ¿Talvez petición de matrimonio, e iso trae nenos? ¿Por que logo cando vai cara a ela no campo camiña coas mans nos petos e logo pecha o abrigo? ¿E despois por que tira da manga do abrigo dela? ¿Haberá talvez un anel que explicaría ese movementos, que ela rexeita?
3) Cando o neno pregunta no bus quen é a chica da foto el responderá que ela estudia nunha “universidade de alta categoría”, e ela leva abrigo caro, e posiblemete vive nun barrio de prestixio. Mais el traballa no que traballa, e seguramente accede á universidade de pouca categoría por algunha beca relacionada co deporte que practica. Hai diferencia de clase.
4) Recollamos agora a historia paralela do home que rí: a) o penúltimo fragmento (o home enganado co do lobo e collido polos Dufarge, que ven o seu rostro e ela cae inconsciente, mais non o pai, que dispara) vai diante da ruptura da parella; b) o derradeiro fragmento (morte dos Dufarge e suicidio do home que rí) vai despois da ruptura e xusto antes da traumática vivencia dos nenos do bus. Esa dobre secuencia da H1-H2 é importante, ¿non? Todos os detalles da historia do home que rí parecen de peso (as máscaras, os acompañantes del, que a Dufarge sexa algo travesti, o engano cos lobos, etc.).
Mais non pretendo dar coa “interpretación oficial” da Policía Montada dos Contos. Só digo que creo que ao mellor en lugar dun aborto hai outros conflitos detrás: alguén que non quere fillos, un pai que se opón a un matrimonio cun chico de baixa orixe, que sei eu... Creo que Salinger xoga a posta á ambigüidade pois mellora o conto (lembremos o suposto fallo de falar demasiado de Wolff no conto “Intrépidos...” que sinalamos no anterior comentario). Non importa tanto “a razón” da ruptura, pero si que a infancia e/ou os nenos están de principio a fin no relato (nenos, Central Park, cocheciños...), e cómo un neno vive esa relación e ruptura, e como afecta aos nenos o final da saga do home que rí despois que éste mostre o seu verdadeiro rostro... ¿a quen?
Non sei. Demasiado conto para min e demasiado bo... (Afortunadamente: por iso o leo tantas veces e sigo con el). ¡Piglia, sálvanos!
Sobre “Tres rosas amarillas” , de Carver:
ResponderEliminarO que dis, Kar, do título orixinal do conto, “Encargo”, e non o das rosas, foi para min clarificador. Volvín a el: hai catro partes. Na I a irmá de Chéjov no hospital achégase á mesa na que hai ademais do debuxo dos pulmóns de Chéjov botellas de champaña, caviar y ramos de flores enviados por amigos. Nesa parte I Chéjov sufre o brutal e definitivo golpe da tuberculose, e recibe no hospital a Tolstoi, todo un recoñecemento. A II xa é no balneario alemán no que morrerá, acompañado por Olga, a súa esposa e actriz. Unha noite el delira e ela chama ao doctor S. quen non ve xa solución e pide o mellor champaña e tres copas, que trae un botóns adormecido con pésimo aspecto. Na III o botóns entra co pedido e sae. Os tres beben, e Chéjov despois morre. S. toma o pulso del durante tres mintos. Hai unha calor sofocante (na parte I, moito frío en Moscú). Entra unha bolboreta negra. Ela pide a S. que non diga nada durante unhas horas para estar con el a soas. S. sae e o corcho salta da botella con algo de espuma. Parte IV: coa alba volve o botóns, agora con moi boa presencia e un xarrón de porcelana con tres rosas amarelas para Olga, e di que polo calor o almorzo será no xardín. O rapaz ve o corcho na alfombra e todo o resto en orde. Ela pretende dar un encargo ao chico: ir á funeraia co mellor artesán da cidade digno dun gran artista como Chéjov. Debería ir discretamente, sen chamar a atención, como levando a cabo un encargo moi importante. Para manter o bo temple debía imaxinar camiñar levando un xarrón de porcelana cheo de rosas para un home importante, sen correr. Ao chegar tocaría tres veces a aldaba (o número tres repítese constantemente no relato). O artesán sería un home relativamente maior recatado e modesto, e “coge el jarrón de las rosas”. No derradeiro parágrafo o botóns se agacha co xarrón nas mans e recolle o corcho do chan da habitación dos Chéjov, pechando a man co tapón dentro. Fin.
A ambigüidade reina de novo nun boísimo conto con tanto atractivo como dificultade para ser reducido a unha interpretación que queira ser definitiva. Non hai tal, pero si cousiñas: ¿por que tantas veces o tres (na aldaba, nas persoas na habitación, na hora na que morre el, ás tres , no tomar o pulso, nas rosas...)? ¿Por que o botóns aparece dúas veces, con tres copas primeiro, e con tres rosas logo, antes adormecido e de noite, logo impecable e de día , e en medio a morte de Chéjov? ¿Por que salta o corcho e por que mentres ela está pendente de levar tres rosas ao mellor artesán o chico pensa en recoller o corcho? ¿Cal era o encargo e para quen? ¿Para o botóns ou para Carver? ¿Ou Carver é o artesán? Que hai unha homenaxe a Chéjov é obvio, pero non cómo entendelo. ¿O champaña e o corcho se asocian coa morte e a noite, e as tres rosas e a luz solar, talvez reminiscencia da rosa de Coleridge, á obra do artista que queda e é recoñecida por S., por Olga, polo artesán que talvez sexa Carver ou non, por certos humanos, pero non polo botóns (nin moitos humanos metidos nunha existencia baleira na que a morte des-valoriza todo), que só mira para un mesquiño e trivial corcho que rompe a orde do cuarto? ¿Podemos olvidar que Carver morrerá pouco despois de escribir esta homenaxe nunha morte parecida á do seu mentor e anunciada coma a del, e acompañado da súa muller, incluso, e que talvez se pregunte se a súa obra “quedará”, ou talvez será dada de man, estea ben escrita ou non, pois ben pensado, por que a obra dun escritor terá máis valor que unha lata de sardiñas ou un corcho?
Quen sabe. De novo esa ambigüidade da que tratábamos ao falar de “El hombre...” e que non atopábamos en “Intrépidos...” volva a aparecer aquí para engrandecer un inolvidable conto, talvez o mellor de Carver, no que homenaxea ao seu mestre sen correr, discretamente, como levando un xarrón de rosas, sen atraer a atención sobre a súa persoa...
(¿Piglia? ¿Uh?).
Sobre “Dos chicos y una chica”, de T. Wolff:
ResponderEliminarTen sete partes: I) presentación do triángulo; II-IV) saídas de G con ela; V) reflexións de G sobre a situación; VI) intento dela de deixar todo como estaba; VII) resposta “en vermello” de G. A “historia I” (H1) está clara: cómo G se achega cada vez máis á noiva do seu mellor amigo na ausencia del e coa complicidade talvez non moi consciente dela. A H2, a supostamente máis oculta, xa non está tan clara, na miña opinión, por esa tendencia de Wolff, como xa dixemos no comentario ao seu conto “Intrépidos pilotos” (ver arriba), a ser demasiado explícito. Se esa H2 era a traición de G ao seu amigo e ao desprazamento do deber moral fronte ao desexo ou o que un realmente quere, Wolff peca outra vez de falar de máis e non confiar na intuición ou intelixencia do lector, e de aí esa parte V tan explícita (parece dicir: “ven acá, lector, que che vou explicar como están as cousas”). Mais pode haber outra H2 na mente de Wolff, e entón o conto gañe en riqueza e profundidade: ao mellor a H2 hai que acariciala na derradeira páxina (177), liñas 5-8: “Gilbert introdujo (…) de la banalidad”, onde hai unha referencia as palabras da filósofa H. Harendt sobre a banalidade do mal -ela falaba dos nazis-, aínda que Wolff-Gilbert (a non ser que sexa o coche quen narre o conto, que non creo: é Wolff, non Cortázar) fala máis en xeral, probablemente dun tipo de vida convencional de máis (¿nai dela e os adornos da casa?, ¿tipo de vida xa de antemán previsto polos pais de R?), cuadriculada de máis (¿forma de ser do pai dela, moi parecido ao pai da nai de Wolff, por certo, e conformismo de quen se somete a esa forma de ser e pinta o valo de branco como cada ano e como cada veciño?). Pode.
Polo demais, ao longo do conto Wolff deixa caer información gota a gota, tanto do contexto histórico (parece ser 1963 polas cancións de Dylan, Ray Charles ou a cercanía do movemento “beatnik”, se ben o conto esta escrito nos noventa), como do carácter dos personaxes se un está atento (é dicir, se le o conto con pracer e interese propio e non por obrigación, como quen pinta de branco o valo): p.157, parágrafo II (R parece descrito como antolladizo, desagradablemente seguro e narcisista, e a referencia á ópera de Leoncavallo é clara: ¿lembras o seu argumento?); algo antes, o de Yale, e o da ironía de G. Máis adiante o título da canción dylaniana, ou o detalle da mesa; o dos cubiños de xeo e o pai dela; a decoración da casa dela; etc. Son moitas cousas.
O final desde logo é “aberto” (¿queda ela con R ou con G? É dicir, ¿cómo se resolve a H2, coa banalidade-convencionalidade, ou...?). Está o lector tomando a brocha para pintar ese final. Mais iso non quiere dicir que o lector poda interpretar de calquera xeito unha obra “aberta”, pensamos: hai certo límites, e o fío da historia e o carácter dos personaxes deben ser tidos en conta por ese lector que xa non pinta de branco, certo, pero tampouco pode converter un valo nunha botella de gaseosa.
¿Alucina un, ou?