lunes, 2 de enero de 2012

Piglia (o regreso): como matar un conto de Salinger a pigliazos,ou de Wolff (ou de Carver ou quen toque)

Temos atrás unha entrada dedicada a Piglia e Tomine: preme aquí. Agora trátase de aplicar a droga pigliana aos contos de Salinger, Wolff ou Carver.



¿Como? Fácil. Primeiro volve a ler esa entrada de Piglia, e toma nota das teses.


Logo colle o conto de Salinger no que hai dúas historias (a da parella e a do conto que el conta aos nenos que coida). Agora numera cada unha desas historias cun número, e así temos a "historia un" (H1) e a "historia dous" (H2), e comezas a botar fume: ¿que relación hai entre ambas?; ¿realmente está a contar a "historia un" coa "dous", ou viceversa, e de que modo?; ¿ten algo de razón Piglia, ou deberían abandoarlo no deserto cuberto de brea e plumas? Proba. A ver...


Agora "Dos chicos y una chica", de Wolff: probablemnte non é tan fácil de percibir dúas historias tan diferenciadas como no relato de Salinger, pero podes intentalo: ¿a H1 é talvez o obvio achegamento progresivo do rapaz á noiva do seu amigo que se ve xa na superficie, e a H2 late máis ben debaixo da pel do relato superficial e tarda un máis tempo en recollecela, que non en sentila ou intuila...? A ver que sae coa axuda de Piglia.


(E agora para "os alternativos" que len outros contos: en "Intrépidos pilotos", de Wolff, a H1 pode ser a busca de dous rapaces dunha lona ou obxecto para construír un avión na casa dun antigo amigo dun deles, mentres que a H2 vai debuxándose a pouquiños e ten que ver con esa antiga amizade... Poden saír cousiñas da man de Piglia. E con "Tres rosas amarillas", de Carver, non debe de ser fácil, pois o conto é tan bo que dificilmente se deixa reducir ao esquema de Piglia ou de calquera, pero por poder, pódese facer un intento: ¿cal é a H1?; ¿cal a H2?; ¿hai realmente dúas?; ¿unha delas é a morte de Chéjov, narrada polo seu discípulo que sabe que morrerá tamén pouco despois, o estadounidense Carver?, ¿e se é así, cal é a H2 entón...?).



Polo demais, lembra que se trata de relacionar estes contos de agora cos de Tomine, botando man da autopista do señor Piglia.





(Á volta de vacacións marcamos xa o día da reunión II. Boa caza).

11 comentarios:

  1. Sinto moito, a tardanza.
    Para comezar, quería falar do conto de "Intrepidos pilotos" pois é moi curioso como tras unha situación tan común como a de dous nenos que pretenden construír "alguo" neste caso un avión, podemos apreciar as numerosas "sub-situacións" que hai por debaixo, destacando para o meu gusto esas situacións incomodas que todos algunha vez puidemos haber experimentado na nosa vida, como por exemplo na casa do antiguo amigo dun dos protagonistas en busca das pezas necesarias para a construcción da súa avioneta.

    Despois o conto do "home que ríe" pareceme xa mais complexo e máis complicado de debater.

    Por certo Feliz Ano.

    ResponderEliminar
  2. Gracias, J., porque supoño es J. O teu comentario é breve, pero moi cortés.
    O conto de Wolff "Intrépidos pilotos" permite vivir iso que dis, pero ademais creo presenta certas semellanzas cos dous de Tomine e o outro de Salinger. En todos eles hai unha ruptura entre persoas -ou máis dunha- que repercute clara ou solapadamente nos personaxes do relato: en "Dylan & D." os pais están separados e o relato plasma a separación das irmás; no de Salinger nárrase unha ruptura entre o chico e a chica, a través, "tamén", do relato que conta el, e sempre desde os ollos do neno que nos conta a historia, non sei se a modo de "fin da infancia"; en "Intrépidos..." (¿outra vez a fin da infancia...?) hai un pai e un irmán mortos na casa do antigo amigo, e unha ruptura entre amigos que non acaba de resolverse pese á "petición" de Freddy por medio de Clarck (ver as dúas páxs. finais). Creo que, se botamos man de Piglia, que parece que non é moi querido por vos, hai unha historia máis ou menos oculta (amizade entre o narrador e Freddy, a tristura no fogar de F., a incapacidade do narrador para retomar esa amizade, a morte de Tanker, a debilidade de Ivan e a falta de gracia da nai de F., e todo o que estas cousas conlevan) detrás da historia obvia: o narrador e Clarck en busca de non sei qué (¿alguén sabe que era un "Macguffin" para o cineasta Hitchcock?).
    No caso de "El hombre que ríe" estou de acordo: é un relato moito máis elaborado. O fondo dese relato foi exposto aquí entradas atrás (os contos aos fillos de Salinger, a novela de Hugo), e creo que axuda. Non obstante e pese a que Piglia se pode aplicar, e creo que é bo facelo, como bo conto que é ten algo que "escapa" a calqueira esquema previo que pretendamos aplicar para "comprendelo": todo bo conto ten sempre algo que escapa a explicación racional, como supoño que calquera obra de arte das que realmente valen. É difícil, moi difícil, olvidar este conto unha vez lido.
    Creo, J., que deberías escribir outro ou outros comentarios abundando en todo isto: relación con Tomine, Piglia por alí, o outro por alá.
    Se cres que os relatos valen a pena (e o club, e o blog), claro. Un saúdo.

    ResponderEliminar
  3. Non había caído eu en asociar os relatos ao "fin da infancia" aunque agora pensandoo ten moito sentido.
    Se non me equivoco entón, no comic de "D&D" unha das protagonistas pensa que nunca volverán a ser as mesmas de antes pois, nese curto viaxe (non de distancia, se non temporal) apreciase un cambio, que eu na primeira reunión non conseguía darlle sentido a pesar de que coñecía da súa existancia.
    Se se compara co relato do "home que ríe" apreciase no narrador en primeira persoa, como narra esa experiencia como se apartír dese preciso instante a súa vida cambiase e o fixera "madurar".
    Este feito tamen o puiden notar no relato de "intrepidos pilotos" xa que están a facer un xogo de nenos, montando ou intentando montar un avión, mentres que circunstancias que a primeira vista parecen banales deixante ver que os nenos están na última fase da infancia, como os pensamentos dos protagonistas na casa do irmán do difunto Tanker ou a oferta de traballo do pai de Fredy a Clark.
    Sinto moito se os meus comentarios son de certo modo "cutres" pero custame iniciar unha "conversa" xa que polo blog parece máis dificil manter unha conversación.

    Sau2
    (Si en certo modo creo coñecer ese ¿efecto? "macguffin" que aquí mencionas ainda que quizais a miña fonte non sexa moi fiable.)

    ResponderEliminar
  4. En primeiro lugar dicir que sinto moito a tardanza, e que creo que tardarei algún tempo máis en volver a entrar (os exames atópanse a volta da esquina) cando menos ata finais de mes.

    Os contos que eu lin foron o de Salinger, o de Wolff ("Dos chicos y una chica") e o de Carver. Deixei fora o de "Intrepidos pilotos" por non ter tempo para atopalo.
    Parece que todos estes contos teñen unha longa historia secreta...

    "El hombre que rie" é dende logo un conto complexo e que non se escapa da imaxinación cando rematas de lelo. Estou de acordo no de que as duas historias do conto son por unha banda a da parella e pola outra o conto propiamente dito de "el hombre que rie". Piglia di que é a "historia secreta" a clave da forma do conto. Se partimos desta premisa, todo o que se conta e parece que non ten importancia a ten, e moita. Por poñer exemplos: que los Dufarge se pasaran todo o tempo nos sumidoiros de Paris, que Mary Hudson fora tanto o dentista, que "El hombre que rie" quitese a máscara coa lingua, que Mary Hudson "odiase" a primeira base, ou que "El hombre que rie" apestara a opio e que os animais non o considerarán feo. Agora a miña imaxinación lévame a dicir un par de cousas: o conto esta contado dende o futuro ("En 1928, a los nueve años, yo formaba..."), dunha forma retrospectiva, polo que nos leva a pensar que estes sucesos poden ser bloqueados por imaxes ou metáforas que el establece no conto do home que rie; parece obvio que a inocencia do protagonista perdese cando baixa do autobus, non solo mataran ó home que rie, senón unha parte de él; e por non profundizar máis (porque case que botarimos todolo día) unha pregunta sobre Mary Hudson: ¿só eu penso que abortou? A escea final entre os dous carritos de niñeira e tanta visita ó dentista... Por non dicir que daría certo sentido ó conto. Pero isto levaría rios de tinta e hai máis contos.

    En "Dos chicos y una chica" a min parece unha historia chea de guiños e metáforas ao narrador activo (ou sexa, nos). Mirada dunha forma simple é a típica historia de triangulo amoroso. Unha chica que parece preferir a un rapaz (Gilbert) sobre o outro (Rafe) co que ten unha relación, e finalmente, quedase co que estaba (Rafe). ¿Ou non se queda co que estaba? Apliquemos as teses: a historia principal é o acercamento de Gilbert a Mary Ann. ¿E a secundaria? Non estou seguro... tal vez atreveriame a dicir que ten que ver coa relación dos personaxes cos seus pais ou incluso que ten algunha relación co coche que Rafe lle deixa a Gilbert. Non atrevome a profundizar máis na historia, ainda hai moitas ideas na miña cabeza que lle dan voltas a este conto pero todo ten que ver co proceso de crecemento dos persoaxes, como evoluciona a su psicoloxía, e como por encima de calquera cousa notase que existe unha loita contra si mesmos na súa mente. Os parágrafos finais dan moito que pensar.

    A relación destes dous contos con "D&D" y "6 días de resfriado" é complexa. E creo que é necesario aclarar os termmos nestes contos sobre a "historia secreta" en futuros dialogos. É certo que a perdida da inocencia, que os persoaxes séntense sós, que ninguen pode chegar a comprender a unha persoa son as grandes cuestións (no relato de Salinger: ¿qué clase de pais deixan que o seu fillo pase os sabados e festas nacionais con alguén que non sexa eles mesmos?; no relato de Wolff: a unión da familia trala morte da irma de Mary Ann por leucemia, tal vez deixa deducirse que antes diso a familia non estaba tan unida...)

    ResponderEliminar
  5. En canto ó conto de Carver "Tres Rosas Amarillas" creo que merecese unha entrada para él só e unha expliación moi detallada. A min segueme asombrando, e xa o lin 3 veces...non son capaz de separar os meus pensamentos dos do camareiro e polo tanto non sei cando empeza a pensar él e cando acabou realmente o relato; non podo separalo en dous historias distintas, aunque informandome un pouco parece que foi idea da editorial ao pasalo o castelán chamarlle "Tres rosas amarillas" xa que o título orixinal é "Errand"(Recado), así que non me parece de todo ilóxico que unha historia fose a morte de Chejòv e a outra os pensamentos do "recadeiro". Insisto en que é unha análise moi polo miúdo... e este conto merece máis...

    Sinto non poder aportar máis... e pasareime cando os exames mo permitan...

    Ciao.
    (Perdoade o meu galego...)

    ResponderEliminar
  6. Para J.:
    Si, realmente tes razón: é difícil conversar no blog, ou máis que persoalmente. Pero se pode, creo, e permite facelo con máis tempo. Quero dicir, dis algo no blog, e logo outro contesta, e se as cousas van ben, se enredan as respostas e nacen visións novas, suxestións, ideas, etc. Por exemplo, agora Kar di algo sobre un posible aborto no conto de Salinger, ou di iso de que o conto de Carver ten orixinalmente outro título, ou ti insistes no da infancia en certos contos de distintos autores, ou outro descubre tal cousa e o conta... Desa maneira nacen outras ideas, e a lectura deses relatos queda así enriquecida, e se de feito queda rexistrado por escrito aquí, quen sabe, pode que outra persoa poda ler esto dentro de dúas semanas ou dous meses, e vexa cousas distintas no relato tal. Todo iso creo que é bo, e por iso digo ás veces que a vida dun blog non está nas entradas, senón nos comentarios. E que sexan breves non significa que carezan de valor, J. Polo menos eu valoro, e moito, os teus comentarios, tanto escritos como de viva voz. Aínda recordo certas intervencións túas cando o club de "Vida de este chico"... cando morra San Pedro ou Lucifer pedirame que lle devolva eses comentarios se quero entrar alí...
    Espero que sigas escribindo máis estes días: con tempo saen máis cousas, e de Tomine pódense dicir máis. De feito creo que Tomine foi lido con ganas por ti, ¿non?
    Polo demais, Kar di algo sobre o conto de Salinger que supoño pode orixinar outros comentarios... A ver.
    (Kar: teño que tomar algo de aire para contestar aos dous comentarios teus, pero penso facelo. O conto de Carver ten moito dentro, e o de Salinger necesito revisalo para contestar. Non obstante sería bo, se podes con tanto exame, que intentes unha comparación entre eses esxcritores e Tomine, digo...).
    PS: ¿L.?

    ResponderEliminar
  7. Para Kar sobre o conto de Carver:
    Deixo para outro día un comentario máis persoal sobre ese relato. Agora só quero deixar aquí un par de cousas atopables na rede que poden botar algo de luz nas sombras que dificultan a lectura ou comprensión da historia (non obstante, sospeito que Carver fala de si mesmo, non tanto de Chéjov, e da súa propia morte, non da do ruso, e talvez da súa última muller, e non da de Chéjov, e así: ollo co tapón da botella e coas rosas que tanto nun caso como no outro son traídos polo mesmo botones).
    Ben, por un lado teño que dicir que o do título orixinal non o sabía, e creo que é bastante importante (pregúntome se unha posible acepción do termo-título inglés pode ser a de "legado" ou "herdanza" ou algo parecido), mais en calquera caso sempre pensei en Coleridge cando aparecen esas rosas. Non sei se Carver era consciente diso ou non, pero creo ver unha relación entre a rosa de Coleridge, e as rosas de Carver-Chéjov. Borges fala disto (quero dicir, de Coleridge, non de Carver). Neste enlace podes atopar algo sobre isto:
    http://lacomunidad.elpais.com/libros-azules/2009/6/18/martin-garzo-y-coleridge-libros-
    Logo hai algo na rede un pouco traballado, mais en inglés, e se tes paciencia podes descubrir cousiñas (non é difícil, se ben algo extenso). Aquí:
    http://jsse.revues.org/index502.html
    Hai máis, desde logo, pero ti mesmo podes... Certos detalles son moi importantes, pero un tería que pensar algo sobre eles para non dicir vaguedades: o corcho, o champagne, a muller, o botones que aparece dúas veces, as rosas amarelas relacionadas talvez co sol e o día (mentres Chéjov bebe e morre de noite), o valor da obra (de Ch., de C., de calquera artista), o baleiro da existencia e polo tanto talvez tamén da obra... Carver sabe que vai morrer pronto cando escribe este relato que non se parece moito aos anteriores del, ou polo menos eso penso, e Chéjov tamén sabía que ía morrer. O título descuberto por ti, Kar, alumea bastante todos estes detalles.
    Non sei...
    Do conto de Salinger, de momento non diré nada, agás que supoño falas do final da relación entre eles, e da derradeira vez que ela aparece na cancha de xogo, mais debería vopver a miralo. Aínda así, non recordo nada que indicase un aborto; si é certo que o mundo da infancia en contraste coa da fase adulta é un motivo que se repite unha e outra vez en Salinger, e pode que o que relacionas cun posible aborto sexa, non sei, algo dese tenor...
    Un saúdo. Ata pronto, Kar, e demais.

    ResponderEliminar
  8. A min paréceme que ambas historias teñen moito por detrás, vamos que non é superficial.

    ResponderEliminar
  9. Alguén intentou publicar este comentario noutra entrada moi anterior, mais Blogger non editou a menxase que si recibien eu no meu correo. Paso a reproducir ese comentario que creo é de J.:

    "Eu continúo atrapado no conto de "intrepidos pilotos" recordando "intentos de inventos" de cando era pequeno.
    Sigo pensando en que "nós" deixamos de "inventar" cousas no momento en que xa nos sentíamos "maiores", pero neste conto en ningún momento os personaxes se plantexan que son "maiores" como para deixar de construír unha "avioneta".
    Nun primer momento pensei que podía ser unha simple narración na que un grupo de rapaces intentan construír unha avioneta e non o conseguen, pois construir unha avioneta non é montar un "Lego", con isto quero dicir que non é doado.
    Enton...os rapaces seguen sendo o suficientemente pequenos como para non darse conta de que o seu aparato non funcionará? será cousa da inocencia? ou realmente o seu aparato voador funcionará tirando por terra toda a miña infancia e todos os meus inventos fallidos de "submarinos", "carrilanas" etc...
    Por outro lado a avioneta podería ser unha metafora ou unha imaxe do autor. Vamos é a miña opinión. (Ainda que non poda dicir que plantexa esa avioneta para Wolff.)
    PD: Se non recordo mal esta era a historia que según dixen tiña menos "chicha" ca outra, pero quizais paréceme máis entretenida xa que recordo a miña infancia de "inventor-constructor".
    Con esto non menosprecio o conto do "Home que ríe" se non que paréceme moi dificil de abarcar, e non o consigo.
    Unha última cousiña...eu teño só estos dous relatos, o de "O home que ríe" e "intrepidos pilotos", había algún máis? e que polos vosos comentarios intuo que si.
    Sau2."
    Publicado por Anónimo para Cómic e literatura a las 17 de enero de 2012 20:34

    ResponderEliminar
  10. Resposta ao comentario anónimo do día 16:
    Gracias polo teu comentario, pero creo que desgraciadamentre o contido do mesmo a partires da segunda frase quedou cortado por Blogger ou Google (ou o demo), ou algo así, e de feito non se pode ler máis nada. Talvez sexa cousa de que intentes recordar que escribiras, que poñelo de novo, ¿ou?
    Un saúdo. D.F.

    ResponderEliminar
  11. Resposta ao anónimo do día 17 mais reproducido aquí hoxe por problemas do demo de Blogger (é dicir, resposta a J., penso eu):
    Estou na mitade da relectura de "Intrépidos pilotos", polo que necesito un pouco de tempo para dar unha resposta de algo de valor, pero respondendo á túa pregunta, si que hai outro conto posible, que é o de Carver do que falamos aquí noutra(s) entrada(s) pasada(s): "Tres rosas amarillas", que está na rede (escribes ese título e Carver e sae xa). É un bo conto, e Kar ten un comentario ou dous sobre el que merece(n) realmente a pena. Sobre ese conto e o de Salinger, así como dos dous de Wolff espero ter pronto forzas para escribir por aquí algo, se ben noutra entrada, pois nesta os comentarios xa son moitos e as outras entradas carecen deles. Será mellor escribir os seguintes comentarios nas entradas recentes, por visibilidade para todos, tantu eu coma quen queira facelo...
    Ciao; ata pronto, J.
    D.F.

    ResponderEliminar